iklimi,
verimli topraklari, ormanlari, akarsulari, gölleri ve
önemli göç yollariüzerinde bulunmasi
dolayisiyla eski çaglardan beri önemli bir yerlesim
merkezi olan Sakaryanin ilk yazili tarihi M.Ö.
XII. yüzyila kadar uzanmaktadir.
ilk
yerlesik kavmi Frigler olan bölgede daha sonra sirasiyla;
Bithynialilar, Kimmerler, Lidyalilar, Persler, Romalilar ve
Bizanslilar hakimiyet kurmuslardir. Bizanslilara ait en ünlü
eser, 560 yilinda Sakarya Nehri üzerinde kurulan Justinianos
köprüsüdür.
Selçuklularin
Anadoluya girmesinden sonra toprak kaygisina düsen
Bizanslilar, iki devlet arasinda hudut olan Sakarya Nehri
boyunca çok sayida hudut muhafaza kaleleri kurmuslardir.
Halen harabe halinde olan bu kalelerden en önemlileri;
Seyifler, Harmantepe, Adliye, Kurtköy, Çobankale,
Pasalar ve Mekece kaleleridir.
1071
Malazgirt zaferiyle Anadolunun Türklere açilmasindan
sonra, Selçuklu Sultani Alparslanin komutanlarindan
Artuk Beyin izmit yakinlarinda Bizanslilari bozguna
ugratmasiyla bölge, Selçuklularin idaresine girmistir.
Selçuklularin
zayiflamasiyla kisa bir süre ilhanlilarin elinde kalan
bölge,1291de Osmangaziye bagli boy beylerinden
Konur Alp tarafindan fethedilerek Osmanlilarin hakimiyetine
geçmistir
1313-1337
yillari arasinda da Osmaneli, Mekece, Pamukova, Geyve, Mudanya,
Akyazi, Mudurnu, Düzce, Sapanca, Kandira, Bursa, iznik,
Gemlik ve izmit in fethiyle birlikte bölge, tümüyle
Osmanli idaresine geçmistir.
1563te
köy, 1646da Boluya bagli bir nahiye olan
Adapazari nin 1658de tekrar köy, 1692de
kaza, 1701de Sapancaya bagli bir köy, 1742de
nahiye ve 1837de izmit Sancagina bagli bir kaza
haline getirildigi tarihi kayitlardan anlasilmaktadir.
1852de
Kocaeli Mutasarrifligina baglanan Adapazari, 22 Haziran 1954
tarihinde 6419 sayili kanunla il olmus ve Sakarya
adini almistir.
26
Mart 1921 de Yunan isgaline ugrayan bölge, 21 Haziran
1921 tarihinde düsman isgalinden kurtarilmistir. Nitekim
21 Haziran tarihleri, ilin düsman isgalinden kurtarilisinin
yil dönümü olarak her yil törenlerle kutlanmaktadir.
Kurtulus
savasinda önemli bir yeri olan Adapazari, Ali Fuat CEBESOY,
Sirri BEY, Hasan Cavit Bey, Koçzade Mahmut Bey, Yüzbasi
Abdurrahman Bey, Kaymakam Tahir Bey gibi Kuva-i Milliyenin
pek çok kahramanina yardim ve destekle Milli Mücadelenin
serefli sayfalarinda yer almistir.
|